Ból kolana potrafi przysporzyć prawdziwych kłopotów, jest to na tyle newralgiczne miejsce, że problem w tym stawie może promieniować zarówno w dół do łydki, jak i w górę imitując problemy z biodrem. Czym jest spowodowany ból w stawie kolanowym, oraz jak to leczyć, przeczytasz w poniższym artykule.
Budowa stawu kolanowego.
Staw kolanowy zbudowany jest z połączenia kości udowej oraz dwóch kości podudzia: piszczelowej i strzałkowej. Między nimi wetknięte są dwie łąkotki (przyśrodkowa i boczna) które mają za zadanie wspomagać ruch i poprawiać stabilność stawu. Całość otoczona jest łącznotkankową torebką stawową i wzmocniona wieloma więzadłami. Od przodu w skład stawu wchodzi także niewielka kość- rzepka, która porusza się po ściśle wyznaczonym torze po kości udowej z którym tworzy staw rzepkowo-udowy. Często można spotkać się z określeniem, że staw kolanowy to staw więzadłowy, ponieważ jest stabilizowany przez znaczną liczbę mocnych więzadeł i to one nadają mu stabilność. W opozycji znajduje się określenie, że staw kolanowy jest stawem mięśniowym ponieważ stabilizowany jest przez wiele mięśni. Stabilizację przednią zapewniają m.in.: mięsień czworogłowy i krawiecki. Od strony tylnej jest są to mięśnie kulszowo-goleniowe. Od strony bocznej pasmo biodrowo-piszczelowe. Stronę przyśrodkowką wzmacniają mięśnie przywodziciele. Znajomość tych poszczególnych elementów jest kluczowa do rozpoznania i leczenia problemu z bólem kolana.
Ból kolana od przedniej strony.
Z przedniej strony kolana znajduje się rzepka- niewielka kość, która wbudowana jest w staw, dlatego pacjenci skarżący się na ból w przednim przedziale kolana używają stwierdzenia:
„coś mnie boli pod rzepką” lub „coś mnie boli tam w środku”.
Najczęściej pojawiające się problemy w tym miejscu to:
- chondromalacja rzepki, czyli po prostu „wytarcie/zużycie się” stawu rzepkowo-udowego,
- urazy więzadła krzyżowego przedniego ACL,
- kolano skoczka- czyli problem z przyczepem więzadła właściwego rzepki,
- u dzieci w okresie dojrzewania choroba Oschgood Schlatter.
Ból kolana z bocznej strony.
W tym miejscu najczęściej spotykam takie problemy jak:
- boczne przyparcie rzepki, czyli zbaczanie rzepki w stawie rzepkowo-udowym w stronę boczną,
- urazy łąkotki bocznej (pęknięcie) oraz jej więzadeł,
- nadmierne napięcie pasma biodrowo-piszczelowego oraz nieprawidłowości po bocznej stronie miednicy, na przykład poprzez nadmierne napięcie mięśnia napinacza powięzi szerokiej,
- problem z więzadłami pobocznymi kolana (naciągnięcie, naderwanie, zerwanie),
- problem w stawie piszczelowo-strzałkowym bliższym (podwichnięcie, naciągnięcie więzadeł itp.)
Przyśrodkowa strona kolana.
Podobnie jak z bocznej strony kolana znajdziemy tutaj często:
- urazy łąkotek (pęknięcie) i ich mocowania,
- patologię więzadeł pobocznych kolana (nacięgnięcie, naderwanie, zerwanie),
- czasem problemem są także nadmiernie napięte mięśnie przywodziciele przyczepiające się w okolicy wewnętrznej kolana.
Tylna część kolana.
Dół podkolanowy często prezentuje problem z elementami które w tym rejonie się znajdują, mogą więc świadczyć o:
- naciągnięciu ścięgien pod kolanem- między innymi mięśni kulszowo-goleniowych, na przykład w wyniku urazu przeprostnego
- dysfunkcją więzadeł podkolanowych,
- cystą Bakera.
W procesie diagnostycznym należy wykluczyć także takie problemy jak:
- zwyrodnienia stawu kolanowego,
- złamania,
- choroby biodra,
- dysbalans mięśniowy.
Proces diagnostyczny, czyli po prostu szukanie przyczyny bólu może być wspierany badaniem obrazowym jak prześwietlenie (RTG), czy usg, jednakże podstawową czynnością jest wywiad i badanie pacjenta.
Kłucie w kolanie przy chodzeniu.
Często dostaję pytanie typu:
„odczuwam kłucie w kolanie podczas chodzenia, co to może być?”
Prawda jest taka, że aby odpowiedzieć na to pytanie trzeba przeprowadzić wywiad oraz wykonać testy w gabinecie ponieważ takie objawy może dawać każda z wymienionych wyżej struktur. Kłucie w kolanie (czy jakiekolwiek inne odczucie) może wynikać z naciągnięcia mięśnia, urazu ścięgna, pękniętej łąkotki, urazu więzadła czy torebki stawowej. Dopiero dokładnie przeprowadzona diagnostyka ukazuje, który z tych elementów powoduje dolegliwości.
Ból kolana- leczenie.
Leczenie zależeć będzie oczywiście od przyczyny patologii, inaczej bowiem leczy się naciągnięte mięśnie a inaczej zapalenie kaletki. Do podstawowych metod fizjoterapii wykorzystywanych w leczeniu kolana zaliczamy:
- Różne formy masażu w celu rozluźnienia nadmiernie napiętych mięśni, poprawienia ich elastyczności, usprawnienia krążenia. Masaż poprzeczny może być także skuteczną formą terapii uszkodzonych więzadeł w kolanie.
- Terapię powięziową, której zadaniem jest poprawa „ślizgu” tkanek względem siebie.
- Suche igłowanie mięśni i więzadeł, polega na aplikazji igły w celu „rozbicia” nadmiernie napietych punktów w mięśniu.
- Ćwiczenia- obejmujące wzmocnienie osłabionych partii mięśniowych.
- Fizykoterapię (jako uzupełnienie).
