Ból kręgosłupa to problem dotykający coraz większą liczbę osób, podaje się, że 70-85% ludzi cierpiało na ból kręgosłupa przynajmniej raz w życiu. Niestety powszechnie dostępna rehabilitacja jak na przykład fizykoterapia i masaż nie spełnia oczekiwań jeśli chodzi o skuteczność. Podobnie mają się operacje kręgosłupa, które pomagają krótkoterminowo. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy może być nieprawidłowe określenie źródła bólu. Do tej pory wśród domniemanych przyczyn bólu wymieniało się: przepukliny, zwyrodnienia, czy ucisk na nerw. Jeżeli terapia była stosowana właśnie na wyżej wymienione problemy, a te nie były źródłem bólu- nic więc dziwnego, że terapia cechowała się małą skutecznością. Skąd więc bierze się ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa ? Badacze mają na to nowy pomysł, jednak zanim do niego przejdziemy sprawdźmy klasyczne podejście do problemu.
Przyczyny bólu pleców.
Napięcie mięśni pleców– prawie wszyscy pacjenci odwiedzający gabinet zgłaszają, że ich mięśnie są nadmiernie napięte, twarde jak skała, sztywne i trzeba je rozluźnić. Faktycznie, często jest to prawda, jednak zanim zaczniemy je rozluźniać, masażem, czy to innymi technikami należałoby się zastanowić dlaczego te mięśnie się napinają ? Najprostszą odpowiedzią, która się nasuwa jest to, że organizm obronnie napina mięśnie aby stabilizować rozsypujący się kręgosłup. Czy więc na pewno chcesz je rozluźniać ?
Kłucie w plecach- pacjenci zgłaszają to jako prąd, ukłucie, przeszywający ból nie występujący ciągle, lecz pojawiający się w jakimś konkretnym ruchu. Pacjenci często zgłaszają, że boją się wykonać dany ruch bo wiedzą, że podczas tego ruchu pojawi się nagły, przeszywający ból.
Naciągnięcie mięśni pleców– zdarza się bardzo rzadko i dotyczy raczej młodych sportowców, którzy za bardzo przesadzają podczas sportowego uniesienia.
Kłucie w kręgosłupie lędźwiowym- czy to zwyrodnienia ?
Należy raz na zawsze rozprawić się ze stwierdzeniem, że plecy bolą przez zwyrodnienia. Jest to niedopuszczalne z kilku powodów:
– badania pokazują, że nie wszystkie osoby u których wykryto zwyrodnienia cierpią na ból pleców. Nie można więc powiedzieć, że zwyrodnienia = ból kręgosłupa,
– badanie RTG jest najtańszym i najbardziej dostępnym badaniem z perspektywy pacjenta. Po prostu idzie do lekarza i dostaje (za darmo skierowanie na prześwietlenie), bez pieniędzy, bez długiego czekania. Jednak badanie RTG pokazuje jedynie stan kości i stawów – nie mamy wglądu w przepukliny krążków międzykręgowych, czy innych tkanek,
– utwierdzanie pacjenta w przekonaniu, że plecy bolą przez zwyrodnienia utrudnia proces leczenia.
Nowa, mało znana hipoteza. Badacze sugerują, że ból kręgosłupa może powstać w wyniku urazu więzadeł kręgosłupa. Taki uraz miałby zaburzać kontrolę motoryczną mięśni a w konsekwencji powodować ból pleców. Mowa tutaj o pojedynczym „mocnym” urazie, lub kumulujących się w czasie mikrouszkodzeń.
Praktyka gabinetowa faktycznie pokazuje, że większość osób cierpiących na przewlekły ból kręgosłupa podczas badania zgłasza dużą bolesność w miejscu przyczepu więzadeł takich jak więzadło: biodrowo-lędźwiowe, krzyżowo-guzowe, krzyżowo-kolcowe, czy nadkolcowe. Przeciążone więzadła powodują zaburzenie pracy mięśni- szczególnie mięśni stabilizujących miednicę oraz kręgosłup lędźwiowy: Do takich mięśni możemy zaliczyć mięsień: prosty brzucha, skośny brzucha, poprzeczny brzuch, pośladkowe, czy czworoboczne lędźwi. Napięcie mięśniowe, które nie rozkłada się równomiernie ze wszystkich stron kręgosłupa powoduje jego „destabilizację”. Kręgosłup nie jest odpowiednio stabilizowany co powoduje powstawanie przepuklin i szybsze „zużywanie” się, w wyniku czego powstają zwyrodnienia. Nie są one jednak źródłem problemu, a jedynie efektem. Dlatego właśnie ukierunkowanie rehabilitacji na przepukliny i zwyrodnienia często nie przynosi efektu, bądź daje ulgę jedynie krótkotrwale.
Leczenie bólu kręgosłupa.
Odpowiednia stabilizacja kręgosłupa przez mięśnie jest ogromnie ważna dla jego prawidłowego funkcjonowania dlatego też wykonanie testów mięśniowych, oraz zbadanie napięcia mięśniowego jest podstawową czynnością w procesie diagnostycznym. Palpacyjne badanie więzadeł odpowie na pytanie czy więzadła wykazują nadmierne napięcie i ból. Następnie można określić czy dane więzadło negatywnie wpływa na mięśnie- a co za tym idzie na kręgosłup. Dopiero wtedy należy zaprogramować rehabilitację ukierunkowaną na przywrócenie prawidłowej pracy danego więzadła.
