Torbiel Bakera jest torbielą występującą w tylnej części kolana, dotyka około 19% dorosłych i 6,3% dzieci. Typowe objawy, jeśli występują, to obrzęk, ból i sztywność, nasilane przez aktywność, taką jak chodzenie. Objawy są najłatwiej wywołane, gdy zgięcie kolana uciska wypełnioną płynem torbiel, chociaż wyprost kolana może również powodować napięcie torbieli przez rozciągnięty mięsień brzuchaty łydki.
Przewlekłe podrażnienie stawu kolanowego może zwiększać produkcję mazi stawowej, która może płynąć ze stawu kolanowego do kaletki pod wyższym ciśnieniem śródstawowym, aż zastawka jednokierunkowa utworzona przez kompleks mięśnia brzuchatego łydki „zamknie się”, zatrzymując płyn w kaletce znajdującej się w tylnej części kolana. Ta kaletka następnie rozszerza się i tworzy wyczuwalną bryłę częściej w tylno-przyśrodkowej części dołu podkolanowego.
Torbiel Bakera – przyczyny.
Często źródłem przewlekłego podrażnienia jest zwyrodnieniowa choroba stawów. Ponadto z torbielami Bakera często wiążą się również takie stany, jak zakaźne zapalenie stawów, zapalenie wielostawowe, zapalenie błony maziowej, choroby tkanki łącznej, chondromalacja rzepki i uporczywe zapalenie torebki. Badania wykazały, że osoby cierpiące na chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego w 22% dotykane są przez torbiel Bakera. Przebyte pęknięcie łąkotki predysponuje do wystąpienia łąkotki (71%-82%). Niewydolność więzadła krzyżowego przedniego ACl (30%). Zwyrodnienia chrząstki (30-60%). Do podrażnienia i powiększenia się kaletki może dochodzić także w przypadku powtarzających się czynności wywołujących ucisk w dole podkolanowym (praca na czworaka).
Torbiel Bakera -objawy.
Torbiele Bakera są często bezbolesne i mogą objawiać się jako wyczuwalny guzek w dole podkolanowym. Typowe objawy, jeśli występują, to:
- obrzęk,
- ból
- sztywność,
nasilane przez aktywność – na przykład praca w niskiej pozycji. Objawy są najłatwiej wywołane, gdy zgięcie kolana uciska wypełnioną płynem torbiel. Dodatkowymi objawami mogą być: obrzęk nóg, lub tkliwość łydek. Mogą pojawiać się także objawy drętwienia i mrowienia, jeśli dochodzi do ucisku na nerw.
Badanie.
Torbiele Bakera są często widoczne lub przynajmniej wyczuwalne wzdłuż przyśrodkowego brzegu dołu podkolanowego. Torbiel można zidentyfikować u pacjenta leżącego na brzuchu, wykonując zgięcie i wyprost w kolanie. Pojawiający się twardy, czasem tkliwy guzek podczas wyprostu może chować się podczas zgięcia kolana. Jeśli torbieli towarzyszy opuchlizna stawu warto sprawdzić źródło stanu zapalnego. Badamy wtedy:
- zakres ruchu
- wydolność więzadeł stawu kolanowego
- uszkodzenia łąkotki
- staw rzepkowo-udowy.
Stopień uszkodzenia torbieli zależy od jej wielkości i stopnia tkliwości. Torbiele Bakera są zwykle bezbolesne i ograniczają ruch w minimalnym stopniu, jeśli w ogóle.. Jednak większe torbiele mogą wiązać się z umiarkowanymi ograniczeniami aktywności fizycznej, zwłaszcza chodzenia.
Doskonałym uzupełnieniem badania jest badanie USG.
Rehabilitacja.
Rehabilitacja zależy oczywiście od przyczyny powstania torbieli. Najczęściej obejmuje:
- Zwolnienie ucisku i podrażnienia kaletki,
- Separację przestrzeni międzymięśniowych
- Przywrócenie prawidłowego balansu mięśniowego.
Lekarz może także wykonać zaaspirowanie płynu, ponieważ aspiracja spowoduje zmniejszenie torbieli i w konsekwencji zmniejszenie objawów.
Chirurgia.
Wycięcie chirurgiczne podejmuje się dopiero wtedy, gdy zawiodły wszystkie inne metody, a torbiel jest wystarczająco duża i powoduje wyraźne objawy. W przeszłości otwarte wycięcie było opcją, jeśli torbiel pozostawała objawowa, ale związany z nią odsetek nawrotów był wysoki (do 63%).
Potencjalne powikłania choroby
Najczęstsze powikłania torbieli Bakera to rozwarstwienie łydki i pęknięcie, prowadzące do napuchnięcia łydki. Kiedy torbiel pęka, wytwarza „zespół rzekomego zakrzepowego zapalenia żył”, co oznacza, że powoduje intensywny ból łydek i obrzęk bez towarzyszącej zakrzepicy żył głębokich. Rzadziej torbiel Bakera powoduje zespół ciasnoty, neuropatię obwodową lub chromanie przestankowe.
