Więzozrost barkowo-obojczykowy to łącznotkankowe więzadło łączące obojczyk i wyrostek barkowy łopatki. Jego zadaniem z jednej strony jest ustabilizowanie obojczyka, a z drugiej umożliwienie mu pewnej mobilności potrzebnej w ruchach.
Najczęściej do urazu w tym rejonie dochodzi w momencie upadku na bark z wysokości, a także podczas sportów kontaktowych.
Uszkodzenie tego obszaru dzieli się na kilka typów:
- Naciągnięcie więzadła barkowo-obojczykowego, bez przemieszczenia obojczyka.
- Zerwanie więzadła barkowo-obojczykowego + naciągnięcie więzadła kruczo-obojczykowego.
- Zerwanie więzadła barkowo-obojczykowego i kruczo-obojczykowego.
- Zerwanie więzadeł z przemieszczeniem obojczyka do trapeziusa.
- Zerwanie więzadeł z przemieszczeniem górnym.
- Zerwanie więzadeł z przemieszczeniem dolnym.
Sposób leczenia i rehabilitacji zależy od typu uszkodzenia i wybierany jest przez lekarza.
Naciągnięcie więzadła barkowo-obojczykowego, bez przemieszczenia obojczyka.
- kontrola bólu oraz wysięku w miejscu urazu,
- ćwiczenia czynne łokcia i przedramienia,
- nie ma konieczności noszenia temblaka- można nosić jeżeli występuje duży ból, kryterium zwolnienia jest brak bólu w czynnościach dnia codziennego,
- wczesna aktywacja ruchomości, w pierwszym tygodniu, początkowy cel to poprawa mobilności kończyny, uważamy na ruchy oddziaływujące na ten staw, czyli: rotacja wewnętrzna, zgięcie horyzontalne, przywiedzenie + zgięcie w końcowym zakresie. Po tygodniu rehabilitacji ograniczenia ruchu są rzadkie,
- ćwiczenia czynne rozpoczynamy od razu i wykonujemy zgodnie z tolerancją bólową, powinny być bezbólowe,
- wskazane są ćwiczenia w zamkniętych łańcuchach kinematycznych (ręka oparta o ścianę + ruchy łopatki, klęk podparty itd.)
- możemy progresować do ćwiczeń izotonicznych w otwartym łańcuchu gdy zgięcie jest bezbolesne,
- powrót do aktywności może nastąpić po 2 tygodniach.
- czynności prowadzone przez fizjoterapeutę: masaż poprzeczny, kinesiotaping, terapia manualna.
Zerwanie więzadła barkowo-obojczykowego + naciągnięcie więzadła kruczo-obojczykowego.
- temblak- do momentu gdy przestanie boleć w spoczynku i w trakcie odwodzenia, około 10-14 dni,
- ćwiczenia łopatki (m.in. środkowy trap i low trap) + ćwiczenia w zamkniętym łańcuchu kinematycznym,
- ćwiczenia bierne i czynno-bierne,
- progresja ćwiczeń przy bezbolesnym zgięciu i odwiedzeniu,
- ćwiczenia izometryczne,
- ćwiczenia kontralateralne (zdrową kończyną),
- czynności prowadzone przez fizjoterapeutę: różne formy masażu, kinesiotaping, terapia manualna.
Zerwanie więzadła barkowo-obojczykowego i kruczo-obojczykowego.
- badania nie stwierdzają jednoznacznie, że należy zastosować leczenie operacyjne,
- leczone zachowawczo, lub operacyjnie,
- unieruchomienie – 4 tygodnie,
- ćwiczenia -stabilizacja łopatki,
- leczenie zachowawcze jak w przypadku uszkodzenia II stopnia: stabilizacja łopatki, ruchy czynne, ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia kontralateralna,
- często dochodzi do dyskinezy łopatki,
- czynności prowadzone przez fizjoterapeutę: jak wyżej
Zerwanie więzozrostu leczone operacyjnie.
- unieruchomienie 2-4 tygodnie,
- od 8 tygodnia można rozpocząć delikatne ćwiczenia bierne i czynno bierne, nie wykonujemy ćwiczeń cznynnych,
- od 8 tygodnia wdrażamy ćwiczenia łopatki w zamkniętych łańcuchach kinematycznych,
- około 12 tygodnia rozpoczynamy ćwiczenia czynne.
Ćwiczenia bierne – czynno-bierne, które poprawią zakres ruchu w stawie ramiennym.
Bibliografia:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3315870/
- Porównanie wyników operacyjnego i zachowawczego leczenia zwichnięcia stawu barkowo- obojczykowego. Rozprawa doktorska. Kujawiak Szymon.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20226315/
- Rehabilitacja ortopedyczna tom 1, S. Brent Brotzman, Kevin E. Wilk.
- Ortopedia i traumatologia 1, Tadeusz Sz. Goździk.
- www.grapplersperformance.com
