Do najczęstszych operacji nogi należą:
- rekonstrukcja więzadła ACL,
- operacje łąkotki,
- -rekonstrukcja chrząstki stawowej,
- rekonstrukcja więzadeł stawu skokowego,
- endoproteza biodra i kolana.
Przez jakiś czas po takiej operacji codzienne funkcjonowanie pacjenta się zmienia. Często pojawiają się ograniczenia dotyczące chodzenia, czy stania i to nie tylko te pochodzące z bólu, ale także narzucone w celu ochrony danej struktury- np. po szyciu łąkotki nie obciąża się nogi przez ok. 3 tygodnie. Sytuacja ta doprowadza do pewnych zmian w sposobie, chodzenia, przemieszczania się, a nawet leżenia, czy siedzenia. Pacjent który nie może obciążać nogi często chodzi z delikatnie zgiętą nogą w kolanie zaburzając wzorzec chodu i powodując kolejne negatywne skutki. Osoba z bólem biodra po wymianie stwierdza, że lepiej jest jej leżeć jeśli ma wałek pod kolanem- to także powoduje negatywne konsekwencje- na przykład w postaci przykurczu zgięciowego. Takich niuansów jest wiele, a każdy z nich może powodować później ból.
Oto kilka podstawowych rzeczy na które powinieneś zwrócić uwagę jeśli miałaś operację nogi.
Zaburzenie chodu.
Jak już wcześniej wspomniano po operacji nogi chód jest … utrudniony i zależy od miejsca i rodzaju operacji. W większości przypadków da się uniknąć negatywnych konsekwencji. Chodzenie ze zgiętą nogą w kolanie, nie stawianie stopy (skakanie na zdrowej), nie stawianie nogi na piętę, pochylanie tułowia – wszystkie te elementy powodują w organizmie dodatkowe komplikacje które potem ujawnią się w postaci bólu – na przykład kręgosłupa lędźwiowego. Zobacz poniższy film , a następnie przeczytaj jakie błędy zostają zakodowane w organizmie po nieprawidłowym chodzeniu.
- Przy stawianiu nogi do przodu (wykroku) kolano po L jest proste, po p jest zgięte. Oznacza to, że noga która się nie prostuje ma przykurcz zgięciowy kolana. Noga taka nie jest prawidłowo stawiana na pietę. Może to powodować ból kolana, ciągnięcie z tyłu uda , lub ciągnięcie do łydki.
- Odległość między krokami powinna być równa, po l stronie tak jest, po p nie – jeden krok jest dłuższy, drugi krótszy.
- Kroki powinny trwać tyle samo czasu – stopa powinna być obciążona w takim sam sposób prawa, jak i lewa. Po p stronie tak nie jest.
- Wszystko to powoduje zaburzenie całego cyklu chodu. zobacz, że panowie startują tak samo- w tym samym momencie dotykają piętą do podłoża na początku filmu. Na końcu filmu jednak p Tomek idzie już zupełnie innym tempem.
- Zaburzenie cyklu chodu wpływa na inne części ciała – zwróć uwagę jak pracuję ręce oraz barki.
Jak naprawić- w wielu przypadkach, aby wyeliminować część tych problemów wystarczy nauka prawidłowego chodu o kulach. Taką instrukcję przeprowadza fizjoterapeuta i wykonuje się ją PRZED operacją, żeby po operacji już to umieć.
Przykurcz zgięciowy kolana.
Chodzenie ze zgiętą nogą, wkładanie wałka pod kolano, czy ciągłe zgięcie nogi przy siedzeniu mogą doprowadzić do tego, że kolano nie będzie chciało się wyprostować do końca. Mięśnie tylnej grupy uda i łydki zbyt mocno się przykurczą nie pozwalając na pełen wyprost w kolanie.
Jak to naprawić: nie wkładać nic pod kolano leżąc, od początku ćwicz wyprost (jeśli to nie jest zabronione przez lekarza), w spoczynku trzymaj nogę także wyprostowaną, naucz się prawidłowo chodzić.
Nieprawidłowe obciążanie nogi
Chodzenie o kulach, skakanie, czy nawet samo stanie może doprowadzić do tego, że unikając obciążania operowanej nogi będziesz przenosił ciężar ciała na nogę zdrową, spowoduje to, że będzie ona przeciążona a ten wzorzec może zostać z Tobą na długo po zakończeniu rehabilitacji. Między nogami a wyższymi partiami ciała (np. kręgosłup lędźwiowy) przenoszone są obciążenia za pomocą stawów krzyżowo-biodrowych. Jeżeli zbyt mocno obciążasz jedną z kończyn dolnych, to dany staw krzyżowy i kręgosłup lędźwiowy po tej stronie może boleć!
Jak to naprawić: Nauka obciążania nóg, trening środka ciężkości ciała.
Zmniejszony obwód mięśnia.
Tuż po operacji zmuszona jesteś odpocząć, przynajmniej w jakimś stopniu. Niestety zmiana trybu życia na „odpoczywający” doprowadza do tego, że mięśnie nogi operowanej słabną i zmniejszają swój rozmiar. Im bardziej i dłużej odpoczywasz, tym słabszy staje się mięsień. Dlatego jednym z podstawowych elementów rehabilitacji pooperacyjnej jest w pierwszej kolejności spowolnienie tych zmian, a następnie odbudowa utraconych mięśni.